سه شنبه 25 ارديبهشت 1403
تاریخ : يکشنبه 17 آذر 1398
کد 10

مقاله

مدیریت سبز در معماری ساختمان(معماری سبز)

چکیده : گرم شدن كره زمین، نازك شدن لایه ازن به علت استفاده از انواع آلاینده¬ها، افزایش آلودگی محیط زیست و انقراض گونه‌های زیستی، باعث شده است تا ضرورت توجه به مسائل زیست محیطی بیشتر گردد. در این میان توسعه به عنوان یكی از بزرگترین عوامل تغییر محیط زیست و در نتیجة آن، ساخت و ساز به عنوان یک صنعت بزرگ كه طبق آمار،50 درصد ذخائر سوختی را صرف می کند، باعث تخریب زمین‌های كشاورزی، فرسایش خاك، آلودگي محیط زیست و به مخاطره انداختن سلامتی و بهداشت مردم گردیده است و بر بحران انرژی دامن می زند. در سال های اخیر مقالات متعددی در زمینه معماری سبز یا معماری پایدار و اصول آن ارائه شده و اهداف و مزایای آن مورد بررسی قرار گرفته که هدف کلی این طرح¬ها حفاظت از منابع انرژی با در نظر گرفتن شرایط و ویژگی¬های محل و کاربران ساختمان و جوامع و … می باشد. ایران به عنوان کشوری در حال توسعه با دارا بودن منابع غنی انرژی¬های تجدیدپذیر و نیز با استفاده روز افزون از منابع انرژی تجدید ناپذیر، نیازی مبرم به بهینه¬سازی مصرف انرژی و برنامه¬ریزی¬های خرد و کلان وبخصوص مدیریت سبز در این زمینه دارد. یکی از راهکارهای بهینه¬سازی مصرف انرژی، طراحی ساختمان¬ها با رویکرد اکوتکنولوژیکی است. رویکردی که نتایج آن در نیل به اهداف توسعه پایدار اثبات شده است.
تاریخچه:
معماري سبزیا مدیریت سبز درساخت و ساز در حقيقت روند تازه­ای نيست چرا كه در بسياری از تمدن­های باستانی و معماری­های سنتی از جمله معماری سنتی ايران به صورتی بنيادين وجود داشته است. این نوع معماری دارای سابقه­ای دراز است و مثال آن، پی بردن انسان­های غارنشین به استفاده از جهت و سمت مناسب غارها، از لحاظ دمای محیط می­باشد و یا بررسی اصول معماری «استحکام، زیبایی و فایده» از دیدگاه ویترویوس، معمار سده­های پیش از میلاد، که كماكان به عنوان شاخصه­های کلی معماری پایدار یا سبز عنوان مي­شوند. هدف کلی معماری سبز یا پایدار، کاهش آسیب بر محیط و منابع انرژی و طبیعت است، یعنی ساختمانی که کمترین ناسازگاری و مغایرت را با محیط طبیعی پیرامون خود و در پهنه وسیعتر با منطقه و جهان دارد. بنابراین معماری پایدار تركیبی چند ارزشی در بر دارد: زیبایی شناسی، محیط، اجتماع، سیاست و به عبارتی طراحی و ساختمان سازی هماهنگ با محیط. یك معمار خوب باید چند فاكتور را در نظر بگیرد: مقاومت، پایداری و طول عمر بنا و مصالح مناسب. مفهوم تمام اصول معماري «پايدار» يا «سبز» بايد در يک فرايند کامل که منجر به ساخته شدن محيط زيست سالم مي­شود، تجسم يابد.
معماري سبز چيست؟
ايجاد ساختمان سبز به سلامت افرادی که در آن ساکن بوده و یا در محيط اطراف آن زندگی مي­کند کمک خواهد کرد و باعث رضايت­مندی و آسودگی آنان خواهد شد. اين موضوع نيازمند کاربرد دقیق استراتژي­های تصديق شده در معماری است. راهبردهایی همچون استفاده از طبيعت بادوام و منبع مواد با کفايت، استفاده از انرژی خورشيدی برای مصارف گرمايي، نيروی برق و روشنايي روزانه، دوباره استفاده کردن از ضايعات و ... .
البته در حال حاضر صرفه­جويي و بهينه­سازی مصرف انرژی و کاربرد انرژي­های پايدار، هيچگونه نقشی در فرهنگ ساختمانی کشور ندارد. علاوه بر آن، در ساخت و سازهای مسکونی بخش خصوصی به ویژه مسکن قشر پردرآمد و ثروتمند جامعه، ارقام نسبتاً بالایی صرف تزيينات افراطی و بی اصالتی می­شود که عمدتاً به نام ابزارسازی مشهور است. اين مسئله متاسفانه به يک مد در کشور تبديل شده است و بسیار نگران کننده است. بنابراین باید به دنبال چاره بود. راهکارهایی باید اندیشیده شود که هم حس زیبایی شناسی افراد را برانگیزد و هم در راستای اهداف محیط زیست دوستانه باشد. رويکردهای نوين زيبايي شناختی برای ايجاد دگرگونی و تحول در اذهان عمومی و در عین حال، جايگزينی الگوهای زيستی مبتنی بر تعادل صرفه­جويي و بهينه­سازی مصرف و احترام به محيط زیست طبيعی و اجتماعی به جای الگوهای ناکارامد رايج کنونی، امری ضروری است. پس لازم است که معماران خوش ذوق و پرهنر ایرانی، ضمن فراگیری آخرین شیوه­ها و متدهای روز دنیا بکوشند تا به جای دنباله­روی از سلائق عاميانه و بازارپسند و ساخت و ساز بدون حساب و متناقض اصول زیست محیطی و الگوهای نوین انرژی، به محدودیت­های بومی و زیست محیطی، توجه نموده و از حداقل امکانات، حداکثر بهره­برداری را داشته باشند.